Naamvariant: enaga
De enyungu op zich is geen muziekinstrument maar een gebruiksvoorwerp dat als muziekinstrument gebruikt wordt. Het is een grote aarden pot met een korte hals en een brede opening met licht naar buiten gebogen randen die normaal gebruikt wordt om bier in te bewaren maar ook als ritme-instrument kan dienst doen. Doorgaans heeft de pot een hoogte variërend tussen 30 en 40 cm en een breedte van 35 cm. Rond de hals is een touw met lus gebonden om de enyungu te dragen.
Bij de productie van een enyungu wordt klei vermengd met gebroken potscherven die er voor zorgen dat de klei niet barst bij het bakken. Als de pot gedraaid is, moet hij enkele dagen drogen en wordt daarna in het vuur gebakken. Er worden geen verdere versieringen of tekeningen aangebracht.
De enyungu wordt bespeeld door mannen en vrouwen, ofwel gehurkt zittend naast de kruik ofwel rechtopstaand met de kruik onder de arm. De klank wordt geproduceerd door met een waaiervormige klopper, gemaakt uit bananenvezels, op de opening van de kruik te slaan. De enyungu wordt bespeeld zonder gebruik te maken van extra vloeistoffen in de kruik om de toonhoogte te veranderen. Vroeger werd de enyungu ook bespeeld door vrouwen die een stuk dierenvel over de pot spanden om zo als membraam te kunnen gebruiken. De enyungu diende dan vooral als resonator.
Ondanks de populariteit van de engoma is de enyungu niet van het muzikale toneel verdwenen. Samen met de engoma speelt hij unisono dezelfde dansritmes. De enyungu wordt nooit solistisch bespeeld maar steeds in een combinatie met trommels en/of hand- en beenrammelaars.
De enyungu wordt door alle volkeren in Ankole bespeeld en zou geïntroduceerd zijn door de Hima.
voor meer informatie zie: VAN THIEL, Paul, "Multi-Tribal Music of Ankole. An ethnomusicological study including a glossary of musical terms". Uitgegeven door het Koninklijk Museum voor Midden-Afrika in de reeks Annalen, Menselijke Wetenschappen nr.91, 1977, 234 pp.
© KMMA/Paul VAN THIEL